Herfsthangmatspin (Linyphia triangularis)

Web: Hangmatweb met oplopende draden boven de mat en stabiliserende draden onder de mat.

Habitat: Helemaal niet kieskeurig. In heel veel verschillende biotopen aan te treffen, zolang ze er haar web maar kan maken. Meestal wel in vegetatie, van hogere grassen en kruiden tot struiken, maar meestal niet lager dan 30 cm en niet hoger dan 2m boven de bodem.

Herkennen aan:

• stemvorkvormige donkere middenstreep op kopborststuk
• typische donkere rugtekening (die wel vervaagt doordat naar het einde van haar leven de rest van het achterlijf ook donkerder wordt).
• volwassen mannetje heeft lange, uiteenwijkende gifkaken
• één van onze grootste hangmatspinnen

Te verwarren met:

• oa. Grote heidehangmatspin en Lepelhangmatspin (beide veel zeldzamer)

Grootte

♀: 5-7mm

♂: 4,6-7mm

Wanneer?

♀: vanaf midden augustus tot eind oktober, maar kan soms tot in december te vinden zijn. leeft alleszins wat langer dan mannetje

♂: vanaf midden augustus tot oktober

Kogelspinnen (Theridiidae)

Amerikaanse zwarte weduwe (Latrodectus mactans)

Web: Vrij groot, driedimensionaal met kriskras draden en meestal verticale draden met onderaan kleefstof tegen het grondoppervlak ("galgdraden").

Habitat: De Amerikaanse Zwarte Weduwe heeft zich nog niet blijvend in België gevestigd. Waarnemingen in België zijn altijd het gevolg van meeliften via transport vanuit het natuurlijke verspreidingsgebied (Zuiden van Verenigde Staten en Mexico). Zo worden er veel Zwarte weduwen geïntroduceerd via ladingen van tweedehandse auto’s uit de USA in de haven van Antwerpen.  

Herkennen aan:

• blinkende zwarte spin met kogelrond achterlijf.
• bovenkant achterlijf volledig zwart
• onderkant achterlijf: duidelijke rode zandlopertekening

Te verwarren met:

• Grote steatoda: De duidelijke rode zandlopertekening maakt dat een Zwarte Weduwe met zekerheid te onderscheiden is van de grote steatoda. De Amerikaanse zwarte weduwe is ook groter dan de Grote steatoda.
• Andere zwarte weduwesoorten: onderscheid vaak alleen via onderzoek onder stereomicroscoop.

Grootte

♀: 15 mm

♂: 6 mm

Wielwebkaardespinnen (Uloboridae)

Kaskaardespin (Uloborus plumipes)

Web: horizontaal (!) wielweb van 15 tot 30 cm.

Habitat: De Kaskaardespin is een van oorsprong tropische soort die via het Middellandse zeegebied in België werd ingevoerd en wordt bijna uitsluitend gevonden in warme ruimtes zoals verwarmde kassen en serres. In tuincentra kan je de webben typisch terugvinden tussen cactussen en vetplanten. De soort werd in ons land voorlopig nog maar één keer in openlucht gevonden.

Herkennen aan:

• achterlijf bedekt met dichte beharing en twee opvallende bulten
• kleur varieert van beige tot bijna zwart
• voorste poten met opvallende haarborstels

Te verwarren met:

Het opvallende achterlijf samen met het specifiek voorkomen in verwarmde ruimtes maakt dat de Kaskaardespin met zekerheid te determineren is.

Grootte

♀: 4-5 mm

♂: 3-4 mm

Wanneer?

Kan het hele jaar door aangetroffen worden.

Trilspinnen (Pholcidae)

Marmertrilspin (Holocnemus pluchei)

Web: maakt een open, warrig driedimensionaal web, waarin vaak wel een koepelstructuur te herkennen is.  

Habitat: bijna altijd in al dan niet verwarmde bedrijfsgebouwen zoals loodsen of in tuincentra, vaak in nissen.

Herkennen aan:

• spin met langgerekt achterlijf en heel lange dunne poten
• achterlijf lichtbruin/grijs gekleurd, met duidelijke witte 'gemarmerde' tekening

Te verwarren met:

• kan verward worden met de Grote trilspin. De Marmertrilspin heeft echter een duidelijke, zwarte band aan de onderzijde van het achterlijf en de rest van het achterlijf is veel explicieter getekend dan bij de Grote trilspin.

Grootte

♀: 5-7,5 mm

♂: 5-7 mm

Wanneer?

♀: hele jaar door

♂: hele jaar door

Spoorspinnen (Cheiracanthiidae)

Gele spoorspin (Cheiracanthium mildei)

Web: de Gele spoorspin maakt geen web, maar vangt zijn prooi door actief en visueel te jagen.

Habitat: De Gele spoorspin kan gevonden worden in een zakvormige schuilplaats in een opgerold blad of onder stenen en schors. Deze soort wordt bij ons vooral aangetroffen in of bij gebouwen (maar recent voor het eerst ook in een natuurgebied, ver van bebouwing).

Herkennen aan:

• Medium spin met grote kaken
• achterlijf geel tot olijfgroen met duidelijke hartvlek, voorlichaam vaak donkerder gekleurd tot rood
• gele poten waarvan het voorste potenpaar het langste is.

Te verwarren met:

Groene spoorspin: deze soort leeft wel vooral in heidegebied en zal je vrijwel nooit aantreffen in of aan huis. Zekerheid enkel door studie onder stereomicroscoop.

Grootte

♀: 6-11 mm

♂: 6-9 mm

Wanneer?

♀: Mei tot december

♂: Mei tot december

Zodariidae

Valse wolfspin (Zoropsis spinimana)

Web: de Valse wolfspin maakt geen web, maar vangt zijn prooi door actief te jagen.

Habitat: wordt vooral aangetroffen in en nabij huizen. In Zuid-Europa onder stenen, schors. Jaagt vooral ’s nachts.

Herkennen aan:

• grote spin
• geelbruin tot grijsbruine kleur
• achterlijf met zwarte hartvlek die ingesnoerd is
• kopborststuk met complexe lichte tekening
• geringde poten

Te verwarren met:

• lijkt op eerste gezicht op een grote wolfspin, maar de grote wolfspinsoorten zal je vrijwel nooit in of aan huis aantreffen.

Grootte

♀: 10-19 mm

♂: 10-13 mm

Wanneer?

♀: hele jaar door

♂: hele jaar door

Grijze huisspin (Tegenaria domestica)

Web: Typisch matweb met trechtervormige schuilplaats.

Habitat: Overal in en rond gebouwen. Vaak ook in openlucht, ver van gebouwen, bv. in holle bomen of in grotten.

Herkennen aan:

• typische lichtgekleurde rugtekening op achterlijf en donkergekleurde rugtekening op kopborststuk
• vaak een vaal uiterlijk met onduidelijke tekening
• poten met onduidelijke ringtekening en relatief korter dan de andere twee behandelde soorten

Te verwarren met:

• niet echt te verwarren met de andere huisspinnen door de rugtekening goed te vergelijken en ook gewoon een stuk kleiner.

Grootte

♀: 7,5-11,5mm

♂: 6-9mm

Wanneer?

♀: hele jaar

♂: waarschijnlijk het hele jaar, maar met zwaartepunt in de tweede helft

Grote huisspin (Tegenaria parietina)

Web: Typisch matweb met trechtervormige schuilplaats, vaak echter "gelaagder" dan bij de Gewone en Grijze huisspin.

Habitat: Overal in en rond gebouwen, soms ook op drogere, minder beschutte en zonbeschenen plaatsen. Bijna nooit ver van gebouwen.

Herkennen aan:

• typische lichtgekleurde rugtekening op achterlijf (waarbij twee lichtere ovale vlekken opvallen) en donkergekleurde rugtekening op kopborststuk (met drie donkere vlekken aan randen)
• poten geringd getekend (maar minder duidelijk bij oudere exemplaren en vaak quasi afwezig bij volwassen mannetjes).

Te verwarren met:

• Bonte trechterspin. Deze heeft een meer afgelijnde tekening (ook poten), is in volwassen toestand een stuk kleiner en heeft verhoudingsgewijs kortere poten. Ze is ook meer gebonden aan bossen en minder aan huizen.

Grootte

♀: 11-20mm

♂: 10-17mm

Wanneer?

♀: hele jaar

♂: augustus tot oktober

Gewone huisspin (Eratigena atrica)

Web: Typisch matweb met trechtervormige schuilplaats.

Habitat: Overal in en rond gebouwen, met een voorkeur voor beschutte, niet te droge plaatsen. Vaak ook in openlucht, ver van gebouwen, bv. in holle bomen of op rotsen.

Herkennen aan:

• typische lichtgekleurde rugtekening op achterlijf en donkergekleurde rugtekening op kopborststuk
• vaak een donkerder uiterlijk dan de andere twee behandelde soorten
• poten nooit geringd getekend

Te verwarren met:

• Blackwalls huisspin, waarvan ze niet op basis van algemeen uiterlijk te onderscheiden is. Enkel door genitaalstudie zijn de soorten uit mekaar te kennen en zelfs die is niet eenvoudig.

Grootte

♀: 11-18mm

♂: 10-15mm

Wanneer?

♀: hele jaar

♂: augustus tot oktober

Venstersectorspin (Zygiella x-notata)

Web: Klein tot medium wielweb waarin bij één of twee sectoren de vangdraden ontbreken (lijkt daar dan ook open). Vanuit het midden loopt door deze sector een signaaldraad die de spin waarschuwt als er prooi vastzit. Volg je deze, dan vind je de spin!

Habitat: bijna altijd bij bebouwing: in de hoek van raamkozijnen, balkons, poorten, hekken, onder de dakgoot,… Kan heel algemeen voorkomen.

Herkennen aan:

• achterlijf met zilverkleurige bladfiguur
• kop met eerder driehoekige, donkere figuur
• duidelijk donker geringde poten

Te verwarren met:

• Struiksectorspin: deze is veelal meer oranje gekleurd, maar vrouwtjes zijn enkel met zekerheid uit mekaar te houden door onderzoek met stereomicroscoop. Mannetjes van de struiksectorspin hebben merkelijk langere palpen.
• Bergsectorspin: deze komt enkel voor in de hoger gelegen delen van ons land

Grootte

♀: 7-11 mm

♂: 4-7 mm

Wanneer?

♀: hele jaar door

♂: hele jaar door